Οι μέλισσες γνωρίζουν μαθηματικά
Δεκ 23, 2020 2020-12-23 12:59Οι μέλισσες γνωρίζουν μαθηματικά
Οι μέλισσες τα τελευταία χρόνια απειλούνται όλο και περισσότερο από τις ανθρώπινες δραστηριότητες. Θεωρούνται από τα πιο σκληρά εργαζόμενα πλάσματα στον πλανήτη και έχουν ωφελήσει τόσο τους ανθρώπους, όσο και τα φυτά και το περιβάλλον. Μεταφέροντας τη γύρη από το ένα λουλούδι στο άλλο (επικονίαση), οι μέλισσες επιτρέπουν όχι μόνο την παραγωγή αφθονίας φρούτων, ξηρών καρπών και σπόρων, αλλά και περισσότερης ποικιλίας και καλύτερης ποιότητας, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη διατροφή, αλλά και στην ασφάλεια των τροφίμων.
Η επικονίαση είναι μια θεμελιώδης διαδικασία για την επιβίωση των οικοσυστημάτων. Σχεδόν το 90% των άγριων ανθοφόρων φυτών στον κόσμο εξαρτώνται από αυτήν, μαζί με περισσότερο από το 75% των παγκόσμιων καλλιεργειών τροφίμων και το 35% της παγκόσμιας γεωργικής γης.
Μια βρετανική έρευνα πριν λίγα χρόνια έφερε στο φως μια εκπληκτική δυνατότητα των μελισσών. Συγκεκριμένα οι επιστήμονες που έκαναν την έρευνα , ανακάλυψαν ότι οι μέλισσες μαθαίνουν να πετούν ακολουθώντας τη συντομότερη δυνατή διαδρομή ανάμεσα στα λουλούδια που προηγουμένως έχουν ανακαλύψει με τυχαία σειρά. Το πρόβλημα αυτό είναι γνωστό στο χώρο των οικονομικών και των μαθηματικών ως “το πρόβλημα του περιοδεύοντος πωλητή”. Ένας άνθρωπος (πωλητής) καλείται να βρει την συντομότερη διαδρομή ανάμεσα σε όλους τους προορισμούς που πρέπει να επισκεφθεί. Οι υπολογιστές λύνουν το πρόβλημα συγκρίνοντας το μήκος όλων των πιθανών διαδρομών. Το ίδιο κάνουν καθημερινά και οι μέλισσες , παρότι ο εγκέφαλος τους δεν ξεπερνά το κεφάλι μιας καρφίτσας , εξοικονομώντας ενέργεια και χρόνο , αφού βρίσκονται λιγότερη ώρα στον αέρα.
Οι μέλισσες μπορούν επίσης να κάνουν και βασικές αριθμητικές πράξεις, όπως η πρόσθεση και η αφαίρεση, χρησιμοποιώντας αυτή την ικανότητα για να λύνουν πρακτικά προβλήματα.
Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε μια άλλη, γαλλική αυτή τη φορά επιστημονική έρευνα, σύμφωνα με την οποία η κατανόηση βασικών μαθηματικών εννοιών είναι εφικτή από τις μέλισσες, παρότι ο εγκέφαλος τους δεν έχει ούτε ένα εκατομμύριο νευρώνες, έναντι περίπου 86 δισεκατομμυρίων του ανθρώπινου εγκεφάλου. Τα αποτελέσματα των πειραμάτων αυτής της έρευνας οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι οι μέλισσες καταλαβαίνουν την έννοια του μηδενός και μπορούν να διακρίνουν ανάμεσα σε δύο ομάδες αντικειμένων ποια είναι η μικρότερη, διευρύνοντας έτσι το μαθηματικό τους ρεπερτόριο.
Τέλος, από την αρχαιότητα υπήρχε η πεποίθηση ότι οι κηρήθρες αποτελούσαν τις πιο πρακτικές δομές της φύσης. Πριν από λίγα χρόνια όμως, ο μαθηματικός Τόμας Χέιλς, δημοσίευσε μια εργασία 19 σελίδων με μαθηματικές αποδείξεις που δείχνουν ότι απ’ όλες τις πιθανές δομές, οι κηρήθρες χρησιμοποιούν το ελάχιστο ποσοστό σε κερί, απεικονίζοντας ένα τέλειο εξάγωνο.